SCENARIUSZ INSCENIZACJI Z OKAZJI KONSTYTUCJI 3 MAJA Dla klas kształcenia zintegrowanego
NARRATOR I Po śmierci króla Jana III Sobieskiego o tron Polski zabiegali władcy obcych państw. Przekupywali oni niektórych magnatów i starali się przeciągnąć ich na swoją stronę. Powstały różne zwalczające się obozy i stronnictwa. Powodowało to zamieszanie w kraju, pogłębiało anarchię i coraz bardziej osłabiało Polskę. Z osłabienia Rzeczypospolitej korzystali władcy sąsiednich mocarstw: Prus, Rosji i Austrii. Doprowadzili oni do I rozbioru Polski w 1779 r. Mijają lata...
NARRATOR II Jest rok 1791. Królem Rzeczypospolitej jest Stanisław August Poniatowski. Wielkie dni przeżywa Warszawa. Oto już czwarty rok obraduje w stolicy Sejm zwany Wielkim lub Czteroletnim. Toczy się zacięta walka o losy Polski, bo dalej tak być nie może, aby ci, których obchodzą tylko własne, prywatne sprawy mogli rządzić państwem.
ŚPIEW „ Dalej bracia, do bułata”
Dalej bracia do bułata, wszak nam dzisiaj tylko żyć. Pokażemy, że sarmata, Umie jeszcze wolnym być } bis Długo spała Polska święta, długo biały orzeł spał. Lecz się ocknął i pamięta, Że on kiedyś wolność miał. }bis Będziem rąbać, będziem siekać, jak nam miły Bóg i kraj. Dalej bracia, a nie zwlekać, Z naszej Polski zrobim raj. } bis
NARRATOR III Wśród posłów była grupa ludzi mądrych, kochających ojczyznę: Hugo Kołłątaj, Stanisław Staszic, Ignacy Potocki, Stanisław Małachowski i inni. Chcieli oni zmienić dawne, niesprawiedliwe i złe prawo, które prowadziło Polskę do zagłady.
POSEŁ I Mieszczanie powinni mieć swoich posłów w Sejmie, brać udział w rządzeniu państwem. POSEŁ II Na sejmach trzeba zaprowadzić inny porządek, znieść „ Liberum Veto”. POSEŁ III: Władza królewska jak dawniej powinna przechodzić z ojca na syna. POSEŁ IV: I wojska musi być więcej.
POSEŁ V: Podatki powinni płacić wszyscy: i magnaci, i szlachta, i księża.
NARRATOR I Trzeciego maja 1791r. marszałek Małachowski wzruszonym głosem otworzył posiedzenie Sejmu, który miał zatwierdzić nowe prawa, nową „ Konstytucję” dla Polski.
ŚPIEW „ Witaj majowa jutrzenko”
zwr. I Witaj majowa jutrzenko, świeć naszej polskiej krainie. Uczcimy ciebie piosenką, która w całej Polsce słynie. Ref: Witaj maj, Trzeci Maj. U Polaków błogi raj. } bis
UCZEŃ I Cała stolica od rana Huczy jak rzeka wezbrana. Poprzez ludu gwarne mrowie, Ciągną na zamek posłowie. W wielkiej sali zamkowej. Gromkie okrzyki, przemowy.
UCZEŃ II Wchodzi król w radosnej wrzawie. Zebranych wita łaskawie, Nagle milknie ciżba zbita, Marszałek uchwałę czyta. Wielka ma zawitać zmiana: Wolność, równość wszystkim dana.
UCZEŃ III Wszyscy zjednoczą się w pracy, Szlachta, mieszczanie, wieśniacy. Lecz wszyscy też w równej mierze, Polsce winni służyć szczerze. Kto za tym, niech głos swój poda?!
WSZYSCY Zgoda! Zgoda! Zgoda!
DZIECKO I Hej maju, ty maju, promienny, wiosenny. Tyś rzucił słoneczkiem, na kraj nasz kochany. Tyś złocił trud roli, a o tym co boli, Zamilknąć, zapomnieć kazałeś.
DZIECKO II Gdy wiosny urokiem, świat w koło się kwieci. Nad krajem radośnie, zajaśniał Maj Trzeci. I targnął duszami, jak struna złotemi.
DZIECKO III A naród stał mocno i krzyknął przed światem. Że w Polsce dziś każdy drugiemu jest bratem. Ścisnęli prawice mieszczanin ze szlachcicem. Ojczyźnie kochanej na chwałę.
ŚPIEW zwr. II Ucisk braci naszych cisnął, niemoc w ręku króla spała. A wtem Trzeci Maj zabłysnął, i cała Polska powstała. Ref: Wiwat maj, Trzeci Maj. Wiwat wielki Kołłątaj. } bis
UCZEŃ I Świeci słonko majowe. Biją dzwony w kościele. Na dziedzińcu zamkowym, przygrywają kapele.
UCZEŃ II Na królewskim fotelu, Króla Stasia cień siada. I jak niegdyś przed laty, rozpoczyna się Rada.
UCZEŃ III Łzy radości jak perły, Błyszczą w oczach kochanych Gdy król czyta orędzie:
WSZYSCY: Równe w prawach są stany.
UCZEŃ IV Chorągiewki z bibułki. Weźcie w rączki swe dzieci. I krzyknijcie wesoło:
WSZYSCY: Niechaj żyje Maj Trzeci!
RECYTATOR I Dziś święto całego narodu. Dzisiaj Polska miłością się spala! I wy już czujecie za młodu, Jak wielki jest dzień Trzeciego Maja!
RECYTATOR II Lecz obok serca czyn nieście! Usilnej, owocnej pracy. Okażcie nim, że jesteście, Naprawdę prawdziwi Polacy.
ŚPIEW zwr. III W piersiach rozpacz uwięziona, w listopadzie wstrząsła serce. Wstaje Polska z grobów łona, pierzchają dumni morderce. Ref: Błysnął znów Trzeci Maj. I jest wolny błogi kraj. } bis
K O N I E C
W inscenizacji wykorzystano:
Bogusław Leśnodorski, „ Ojczyznę moją wszelkimi ... sposobami ratować”, PWN, Warszawa 1981r.
Krystyna Lenkiewicz, „ Wybór wierszy okolicznościowych dla klas I – III”, WSiP, Warszawa 1994r. Elżbieta Gałczyńska, Zofia Grabarczyk, „Uczcijmy wierszem i piosenką”, Płock 1994 Ryszard Przymus, „Uroczystości pełne radości”, JUKA, Łódź 1995.
Pieśń „ Dalej bracia, do bułata”, / sł. R. Suchodolski, muz. N.N./
Pieśń „ Witaj majowa jutrzenko”, / sł. N.N., muz. N.N./
OPRRACOWAŁA
Elżbieta Mieczysława Żukowska
|